Στην καθημερινότητα των ανθρώπων, η λέξη φίλος κυλάει συχνά από τα χείλη πιο ανάλαφρα απ’ όσο της αξίζει. Αρκεί μια σύμπτωση σκέψεων, μια κοινή ματιά σε ένα θέμα, ένα στιγμιαίο ταίριασμα διάθεσης για να δοθεί αυτός ο τίτλος που κάποτε χρειαζόταν χρόνια για να κερδηθεί. Κι έτσι, γεννιούνται φιλίες-σκιά, φιλίες της ευκολίας, που λάμπουν για λίγο όπως μια σπίθα που ανάβει ξαφνικά και σβήνει προτού καν ζεστάνει.

Κι ύστερα υπάρχουν οι άλλες σχέσεις. Εκείνες που κουβαλούν ιστορία, άγρυπνες νύχτες, στηρίγματα που δεν ειπώθηκαν, αλλά δόθηκαν. Σχέσεις που στάθηκαν όταν όλα ήταν θολά, που άντεξαν λόγια σκληρά, που γνώρισαν την αλήθεια και παρ’ όλα αυτά έμειναν. Μα αυτές, όσο βαθιές κι αν είναι, έχουν τούτο το παράδοξο: επειδή κουβαλούν βάθος, κουβαλούν και βάρος. Και το βάρος της αλήθειας δεν το σηκώνουν όλοι.

Έτσι, κάποτε βλέπεις ανθρώπους να υψώνουν γνωστούς στην κορυφή της φιλίας, ενώ κρατούν αποστάσεις από εκείνους που έχουν δει την ψυχή τους χωρίς φτιασίδια. Προτιμούν το ελαφρύ, το ανώδυνο, το «χωρίς απαιτήσεις». Γιατί η αληθινή σχέση καθρεφτίζει, και ο καθρέφτης είναι αμείλικτος. Θυμίζει μονοπάτια που βαδίστηκαν, επιλογές που πάρθηκαν, στιγμές που δεν συμφέρει να αναμοχλεύονται.

Κι είναι φορές που η παρουσία ενός ανθρώπου δεν είναι απλώς παρουσία. Είναι υπενθύμιση. Μια διακριτική ανάσα από το παρελθόν ή μια οικειότητα που κάποτε άγγιξε τις πιο βαθιές χορδές της ψυχής. Κοντινότητες που απαιτούσαν ειλικρίνεια, όχι απαραίτητα ερωτική, αλλά τέτοια που άφησε το σημάδι της. Κι επειδή οι υπενθυμίσεις δεν βολεύουν πάντα, οι άνθρωποι συχνά επιλέγουν να μένουν σε σχέσεις χωρίς μνήμη, χωρίς ιστορία – σχέσεις που δεν τους ζητούν να κοιτάξουν μέσα τους.

Έτσι εξηγούνται και οι αποστάσεις που εμφανίζονται ξαφνικά. Οι δικαιολογίες του «δεν έχω χρόνο» που συνυπάρχουν με ώρες ολόκληρες αφιερωμένες σε παρέες ελαφρύτερες, πιο πρόσφορες στο να συντηρήσουν μια εικόνα και όχι μια αλήθεια. Οι λέξεις δεν συμβαδίζουν πια με τις πράξεις. Και οι προτεραιότητες φανερώνονται αθόρυβα, σαν σκιά που μεγαλώνει καθώς πέφτει το φως.

Το σημαντικό όμως δεν βρίσκεται στις αποστάσεις , ούτε στις δικαιολογίες . Βρίσκεται σε κάτι απλό, σχεδόν ποιητικό: η αξία μιας σχέσης δεν μικραίνει επειδή κάποιος την φοβήθηκε. Ούτε η αξία ενός πραγματικού φίλου, μετριέται από το πόσο χώρο του δίνει ένας άνθρωπος που δεν μπόρεσε να σταθεί στο ύψος μιας αληθινής σύνδεσης.

Οι αληθινές σχέσεις — αυτές που αντέχουν τον χρόνο, τις αλήθειες και τις σιωπές — δεν χρειάζονται πολλά. Μόνο δύο ανθρώπους που δεν φοβούνται να φανούν όπως είναι. Που δεν κρύβονται πίσω από λέξεις, δεν επαναπαύονται σε ρόλους, δεν επιλέγουν την ευκολία εις βάρος της ουσίας.

Κι ενώ οι φιλίες της στιγμής σβήνουν όπως ανάβουν, οι ουσιαστικές μένουν. Ακόμη κι όταν δεν τις αναγνωρίζουν. Ακόμη κι όταν άλλοι τις αποφεύγουν. Μένουν, γιατί είναι γραμμένες όχι στην επιφάνεια της ζωής, αλλά στον βαθύτερο ιστό της. Και αυτό είναι κάτι που δεν το σβήνει καμία απόσταση.